आता नवीन कार किंवा बाईक घेण्याची योजना आखत असाल, तर ही महत्त्वाची बातमी आहे! महाराष्ट्रात लवकरच एक क्रांतिकारी नियम लागू होणार आहे, ज्याअंतर्गत Vehicle Registration (वाहन नोंदणी) फक्त तेव्हाच होणार, जेव्हा वाहन मालकांकडे प्रमाणित पार्किंग जागेचे प्रमाणपत्र असेल.
हे धोरण केवळ नियमांचे पालन करण्यापुरते मर्यादित नसून, राज्यातील वाहतूक कोंडी, पार्किंग समस्या आणि शहरातील सार्वजनिक जागेवरील ताण कमी करण्याच्या दिशेने एक मोठं पाऊल ठरणार आहे.
Vehicle Registration साठी पार्किंग प्रमाणपत्र का आवश्यक?
वाहनांची संख्या दिवसेंदिवस झपाट्याने वाढत आहे. विशेषतः मुंबई, पुणे आणि नागपूर यांसारख्या शहरांमध्ये वाहतूक कोंडी आणि पार्किंगची टंचाई मोठ्या प्रमाणावर वाढली आहे. यावर उपाय म्हणून महाराष्ट्र परिवहन विभागाने जपानच्या धोरणाचा अभ्यास करून तो अंमलात आणण्याचा निर्णय घेतला आहे.
जपानमध्ये वाहन खरेदी करण्यापूर्वी ग्राहकांना “पार्किंग स्पेस सर्टिफिकेट” सादर करणे बंधनकारक असते. हेच मॉडेल आता महाराष्ट्रात लागू होणार आहे. परिणामी, Vehicle Registration प्रक्रियेत पारदर्शकता येईल आणि वाहनांची अनावश्यक वाढ थांबवता येईल.
नियम कधीपासून लागू होणार आणि काय असेल प्रक्रिया?
परिवहन आयुक्त विवेक भीमनवार यांनी सांगितले की, या धोरणाच्या अंमलबजावणीसाठी 100 दिवसांचा विशेष प्रकल्प तयार करण्यात आला असून तो मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्यासमोर मांडण्यात आला आहे. या कालावधीत:
• शहरांतील पार्किंग स्पॉट्सचे सर्वेक्षण केले जाईल.
• या जागांना डिजिटल ओळख क्रमांक दिला जाईल.
• नवीन वाहन नोंदणी करताना, ती पार्किंग जागा वाहन क्रमांकाशी डिजिटली लिंक केली जाईल.
जर एखाद्या शहरात 100 वाहनांसाठी पार्किंगची व्यवस्था असेल आणि 110 नोंदणी अर्ज आले, तर शेवटचे 10 अर्ज रद्द केले जाऊ शकतात किंवा त्यांना सार्वजनिक पार्किंग शोधावी लागेल.
आंतरराष्ट्रीय अनुभव आणि महाराष्ट्रासाठी फायदे
परिवहन विभागाने लंडन, सिंगापूर, चीन आणि जर्मनी यांसारख्या देशांतील वाहतूक व्यवस्थेचा सखोल अभ्यास केला आहे. उदाहरणार्थ:
• लंडन मध्ये शहराच्या मध्यभागी जास्त गर्दीच्या वेळेस प्रचंड पार्किंग शुल्क आकारले जाते.
• सिंगापूर मध्येही याच पद्धतीने पार्किंग आणि रोड युझ शुल्क वाढवले जाते.
महाराष्ट्रात हा प्रयोग थेट न करता, स्थानिक परिस्थितीनुसार जपान मॉडेल प्रमाणेच योग्य रूपात साकार केला जाणार आहे. यामुळे वाहतुकीवरचा ताण कमी होणार असून नागरिकांच्या सुरक्षेचा आणि सोयींचा विचार होईल.
वाहन खरेदीदारांसाठी ही योजना काय बदल घडवू शकते?
नवीन नियमामुळे वाहन खरेदी करण्याआधी ग्राहकांना आपली पार्किंग व्यवस्था निश्चित करावी लागेल. यामुळे:
• अनावश्यक वाहन खरेदी रोखली जाईल.
• बिनधास्त रस्त्यांवर गाड्या पार्क करण्याचा प्रकार कमी होईल.
• शहरी जागेचा सुयोग्य वापर सुनिश्चित होईल.
ही योजना शहरांच्या सस्टेनेबल डेव्हलपमेंट मध्ये मोठा वाटा उचलणार आहे.