Marginal Farmer Certificate: भारत हा कृषिप्रधान देश असून, इथली बहुतांश लोकसंख्या थेट किंवा अप्रत्यक्षरित्या शेतीवर अवलंबून आहे. देशातील शेतकऱ्यांचे वर्गीकरण त्यांच्या शेतीच्या क्षेत्रफळानुसार केले जाते. आज आपण अल्पभूधारक शेतकरी या महत्त्वाच्या गटाबद्दल जाणून घेणार आहोत
अल्पभूधारक शेतकरी – Small Landholding Farmer Certificate
ज्या शेतकऱ्याकडे एक हेक्टरपेक्षा कमी शेती आहे, अशा शेतकऱ्यांना अल्पभूधारक शेतकरी म्हणतात. याखेरीज, एक ते दोन हेक्टर शेती असलेल्या शेतकऱ्यांना लघुभूधारक शेतकरी म्हणतात. या वर्गीकरणानुसार सरकारकडून विविध योजना राबवल्या जातात आणि त्या योजनांचा लाभ घेण्यासाठी आपल्याकडे योग्य प्रमाणपत्र (Marginal Farmer Certificate) असणे अनिवार्य असते.
अल्पभूधारक शेतकरी प्रमाणपत्र म्हणजे काय?
हे प्रमाणपत्र म्हणजे एखाद्या शेतकऱ्याच्या मालकीची जमीन एक हेक्टरपेक्षा कमी आहे, याचा अधिकृत पुरावा. याच्या आधारे शेतकऱ्यांना केंद्र आणि राज्य सरकारच्या विविध कृषी योजनांचा थेट लाभ घेता येतो. त्यामुळे ज्यांच्याकडे हे प्रमाणपत्र नाही, त्यांनी ते लवकरात लवकर काढणे फायदेशीर ठरेल.
अल्पभूधारक शेतकरी प्रमाणपत्राचे महत्त्वाचे फायदे (Benefits of Marginal Farmer Certificate)
सरकारी योजनांमध्ये प्राधान्य
• प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना
• पिक विमा योजना
• राष्ट्रीय अन्नसुरक्षा योजना
• ठिबक सिंचन, जलसंधारण योजना इ.
या योजनांमध्ये अल्पभूधारक शेतकऱ्यांना प्राधान्य दिले जाते.
कमी व्याजदरावर कर्ज उपलब्ध
बँकांकडून शेतकऱ्यांना कमी व्याजदरावर (low interest rate) शेतीसाठी कर्ज देण्यात येते. प्रमाणपत्रामुळे अर्ज करताना अडथळे येत नाहीत.
अनुदानावर बी-बियाणे, खते व कृषी साहित्य
कृषी विभागाच्या योजना जसे की बी-बियाण्यांवर अनुदान, यंत्रसामग्रीसाठी सवलत, याचा थेट लाभ मिळतो.
प्रशिक्षण व शिबिरांमध्ये सहभागी होण्याची संधी
विविध कृषी प्रशिक्षण कार्यक्रमांमध्ये, अल्पभूधारक शेतकऱ्यांना प्रवेशासाठी आणि अनुदानासाठी प्रथम प्राधान्य दिले जाते.
अर्ज करण्याची प्रक्रिया – ऑनलाईन आणि ऑफलाइन दोन्ही सोपे मार्ग
ऑनलाईन अर्ज प्रक्रिया (How to apply for Marginal Farmer Certificate online)
• महाराष्ट्र शासनाच्या अधिकृत पोर्टलवर लॉगिन करा: mahabhumi.gov.in किंवा aaplesarkar.mahaonline.gov.in
• पोर्टलवर लॉगिन केल्यानंतर ‘Revenue Department’ विभाग निवडा.
• त्यामधून ‘अल्पभूधारक शेतकरी प्रमाणपत्र’ या सेवेसाठी अर्ज करा.
• लागणारी कागदपत्रं अपलोड करा व अर्ज सादर करा.
ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया (Offline process for Marginal Farmer Certificate)
• आपल्या जवळच्या तहसील कार्यालय, ग्रामसेवक, किंवा तलाठी यांच्याकडे जाऊन अर्ज सादर करता येतो.
• सर्व आवश्यक कागदपत्रांसह अर्ज केल्यास, साधारण 7 ते 15 दिवसांत प्रमाणपत्र मिळते.
अर्ज करताना लागणारी आवश्यक कागदपत्रे (Documents required for Marginal Farmer Certificate)
• जमीन मालकीचा पुरावा – 7/12 उतारा, 8 अ उतारा
• आधार कार्ड
• निवडणूक ओळखपत्र, विज बिल किंवा रहिवासी दाखला
• अल्पभूधारक असल्याचे शपथपत्र – वकीलाच्या नोटरीसह
• बँक पासबुक (हवे असल्यास)
महत्त्वाची टीप: अर्ज करताना चुकीची किंवा अपूर्ण माहिती दिल्यास अर्ज फेटाळला जाऊ शकतो. त्यामुळे सर्व माहिती नीट तपासून, योग्य दस्तऐवजांसह अर्ज करणे अत्यंत गरजेचे आहे.
Marginal Farmer Certificate
आजच्या काळात अल्पभूधारक शेतकऱ्यांना शाश्वत उत्पन्नासाठी आणि शेतीचा दर्जा सुधारण्यासाठी सरकारी मदतीची गरज अधिक आहे. अशावेळी ‘अल्पभूधारक शेतकरी प्रमाणपत्र’ हे तुमचं एक प्रभावी हत्यार ठरू शकतं. त्यामुळे ज्यांच्याकडे हे प्रमाणपत्र नाही, त्यांनी ते तात्काळ मिळवण्याची प्रक्रिया सुरू करावी.
➡️ सरकारने भरपाई व विमा रक्कम कोणत्या बँक खात्यात पाठवली हे असे पहा मोबाईलवर!